De vissen in ons aquarium zijn koudbloedig, dit wil zeggen dat ze afhankelijk zijn van hun omgevingstemperatuur. Op het moment dat ze te koud of juist te warm gehouden worden dan vertraagd of versneld dit hun lichaamsfucties met alle gevolgen van dien. Ook temperatuursschommelingen, en zeker als deze snel verlopen kunnen de vissen uit balans brengen waardoor deze sneller ziek kunnen worden of zelfs kunnen komen te overleiden door de stress of in ergere gevallen doordat ze in shock raken.
Willen wij onze aquarium (dieren) een zo goed mogelijk leven geven dan zullen we ervoor moeten zorgen dat we naast de gebruikelijke factoren ook de watertemperatuur zo optimaal mogelijk dienen te houden. Dit is per vis verschillend aangezien we vele verschillende vissoorten in ons aquarium houden uit verschillende gebieden. Grofweg kunnen we stellen dat voor de meeste tropische vissen een temperatuur van 24-25 graden celcius optimaal is, voor "koudwatervissen" zoals goudvissen kunnen we een temperatuur van zo'n 16-22 graden aanhouden (als ze in het aquarium gehouden worden) en voor de Discusvissen welke een snellere stofwisseling nodig hebben om het rijkere voer te kunnen verwerken een minimale temperatuur van 28 graden, een temperatuur van zo'n 29-30 graden wordt veelal als optimaal gezien. Echter dergelijke hogere temperaturen worden door de meeste planten minder goed verdragen dus indien u in uw discusaquarium tevens een paar mooie planten wilt hebben dan dienen we hier rekening mee te houden, uiteraard kunnen we u hierin in onze winkel in Rotterdam alles over vertellen (en laten zien).
Nu duidelijk is dat een goede temperatuursregeling noodzakelijk is voor het verantwoord houden van dieren is de volgende stap natuurlijk hoe we dit het beste bereiken. Waar vroeger de eerste aquariums nog dmv een petreoliumstelletje welke onder het aquarium stond werd verwarmt is dit niet meer van deze tijd, naast het feit dat we tegenwoordig veel meer vissoorten houden welke veel gevoeliger zijn voor de temperatuursschommelingen welke deze manier met zich mee brengt mogen we ook het veiligheidsaspect niet uit het oog verliezen.
De meest gebruikte manier om het aquarium te verwarmen is dmv een heater waarbij de thermostaat is ingebouwd, dit alles zit in een (veelal) glazen behuizing. Ook deze zijn de afgelopen jaren sterk verbeterd, waar vroeger nog gebruik gemaakt werd van een bimetaal welke de in en uitschakeling regelde en hiermee storingsgevoelig was zijn tegenwoordig de meeste voorzien van een electronische thermostaat. Deze laat zich nauwkeurig en eenvoudig instellen en is veel minder storingsgevoelig. Uiteraard blijft het regelmatig controleren hiervan met een thermometer noodzakelijk. Bij deze verwarmingselementen zijn grote prijsverschillen te vinden, dit heeft vaak niks te maken met de hoeveelheid winst welke een fabrikant wil maken maar meer met de gebruikte materialen en dus kwaliteit. Het meest directe waar men verschil in kan zien is de dikte van het gebruikte glas maar ook de gebruikte techniek en verwarmingsmetalen (koper en titanium zijn nu eenmaal duurder dan normaal ijzer). Echter aangezien deze materialen veel beter warmte geleiden zal het rendement stukken groter zijn. Zo zal een verwarmingselement van een willekeurig budgetmerk van bv 200 watt een veel minder groter aquarium op temperatuur kunnen houden dan deze van een fabrikant welke niet bezuinigd heeft op de gebruikte materialen, dit ondanks dat ze veelal op het oog indentiek lijken te zijn.
Men kan ook kiezen voor een filter welke voorzien is van een intern verwarmingssysteem, naast dat deze optisch veel voordelen heeft (het verwarmingselement hangt tenslotte niet meer in het aquarium) zal deze ook voor een gelijkmatigere verwarming zorgen aangezien het verwarmde water middels de stroming van het gefilterde water mee het aquarium in stroomt. Dit zorgt ervoor dat het aquarium niet vanuit een hoek wordt verwarmt met verschillende temperatuurszones naarmate we verder van het verwamingselement raken. Mocht u niet bij de aankoop van uw filter gekozen hebben voor de uitvoering met een interne verwarmer dan is het achteraf altijd nog mogelijk om deze bij de Oase filtersystemen achteraf in te bouwen of te kiezen voor een unuiverseel systeem welke tussen de filterslang wordt gemonteerd zoals de Jbl Protemp externe heater. Uiteraard kunnen we altijd helpen bij de juiste keuze hierin of zelfs eventuele installatie hiervan in onze winkel.
We hebben zojuist de meest verkomende verwarmingssystemen beschreven waarbij de thermostaat geintegreerd is in de verwarming, bij sommige systemen staat deze zelfs standaard al vast ingesteld op een standaard temperatuur van 25-26 graden maar we kunnen er uiteraard ook voor kiezen om te kiezen voor losse verwarmingselementen welke aangestuurd worden door middel van een losse (digitale) thermostaat.
Door gebruik te maken van een losse thermostaat wordt het mogelijk om meerdere verwarmers gelijktijdig aan te sturen (zou je twee of meer verwarmingselementen met interne thermostaat instellen op dezelfde temperatuur zal er altijd een minimaal verschil zijn waardoor de ene eerder zal aanslaan dan de andere) maar ook om bijvoorbeeld de bodemverwarming aan te sturen.
Bodemverwarming wordt vaak ten onrechte gezien als een verwarmingsmethode terwijl dit echter niet de bedoeling is hiervan, bodemverwarming dient naast de reguliere verwarming gebruikt te worden. Standaard is de bodem altijd iets kouder dan de watertemperatuur aangezien de waterstroming veel minder plaats vindt in de bodem. Hierdoor kan een bodem plaatselijk verstikken, plantenwortels zich minder goed ontwikkelen of zelfs gaan rotten maar nog belangrijker is dat de voedingsstoffen zich minder goed door de bodem kunnen verspreiden. Als er in de natuur een plantje de juiste voedingsstoffen niet kan vinden dan gaat hij dood en blijft het plekje kaal, echter in ons aquarium willen we wel juist op deze plek een plantje laten groeien. Om te zorgen dat alle voedingsstoffen (en dus ook afvalstoffen) zich door de bodem verspreiden is laten bewegen van de bodem (niet zichtbaar uiteraard) noodzakelijk. Door een verwarmingskabel met een laag vermogen golvend te plaatsen in de bodem gaan we warmtezones creëren. Direct om de kabel is het warmer, deze warmte verspreid zich naar de koudere tussenliggende zonde welke tussen de kabels is en zodoende komt de bodem in beweging. Door deze beweging (of beter gezegd stroming of flow) vindt er een betere uitwisseling van (voedings) stoffen plaats in de bodem.
Nederland zou Nederland niet zijn (en ja, dit is in Belgie niet anders....) als het kwa temperatuur uitersten kent. Nu dat de zomers steeds warmer worden kan de temperatuur 's zomers ook enorm oplopen in het aquarium. Soms volstaat het openen de deksels om de warmte van de verlichting beter weg te kunnen laten gaan maar aangezien de meeste aquariums inmiddels voorzien van het veel minder warmte genererende led zal dit verschil veelal minimaal zijn. Sommige mensen zetten daarom maar gewoon de verlichting uit, wij van Strijker aquarium raden dit absoluut af aangezien de lichtcyclus hiermee volledig ontregeld wordt met alle gevolgen van dien voor de vissen maar met name voor de planten welke afhankelijk zijn van uw aquariumverlichting. Beter is het om te kiezen voor speciale aquariumkoelers in de vorm van ventilatoren welke de temperatuur van uw aquarium zomaar een paar graden kan verlagen, in de situaties waar een paar graden niet afdoende is kan er ook gekozen worden van een speciale aquariumkoeler welke de temperatuur verlaagd naar een door u vooraf ingestelde temperatuur. Sommige mensen zetten tijdens deze warme periode hun verwarminslement uit, echter dit heeft totaal geen meerwaarde aangezien de thermostaat deze evengoed niet zou inschakelen als het aquarium niet koeler is dan de vooraf ingestelde temperatuur. Echter de kans dat hij vergeten wordt om weer op tijd in het stopcointact te stoppen is aanzienelijk. In onze woning zetten we 's zomers toch ook niet de cv-ketel uit?